Η τεχνητή νοημοσύνη (AI) έχει αλλάξει δραστικά τον τρόπο που δουλεύουμε. Είναι ταχύτατη, ακριβής, αποτελεσματική και δεν μας κρίνει. Μπορούμε να γράψουμε οτιδήποτε και θα μας απαντήσει χωρίς κριτική. Συχνά μάλιστα φαίνεται πως δουλεύουμε, ενώ στην ουσία (τις περισσότερες φορές) μόνο αυτό δεν κάνουμε.

Ένα από τα πρώτα θύματα της υπερβολικής χρήσης AI είναι η δημιουργικότητα. Όταν αφήνουμε την AI να κάνει όλη τη «δημιουργική δουλειά», το περιεχόμενο χάνει προσωπικότητα και ύφος. Ναι, βοηθά να αναπτύξουμε μια ιδέα, αλλά μας απαντά με τον τρόπο που την έχουμε μάθει. Αποτέλεσμα; Η ικανότητά μας για καινοτομία μειώνεται και οι ιδέες μας κινδυνεύουν να μοιάζουν «όπως όλες οι άλλες».

Παράλληλα, η συνεχής χρήση AI για κάθε απόφαση μπορεί να οδηγήσει σε εξάρτηση και απώλεια κρίσιμων δεξιοτήτων. Η ικανότητα επίλυσης προβλημάτων και η κριτική σκέψη εξασθενούν, με αποτέλεσμα οι άνθρωποι να χάνουν τη δυνατότητα να παίρνουν αποφάσεις χωρίς τη βοήθεια της μηχανής. Όπως ακριβώς έχει συμβεί με την πλοήγηση: δεν ψάχνουμε πια διαδρομή, απλώς ανοίγουμε το navigation και τα κάνει όλα αυτό.

Αυτή τη στιγμή, η AI βασίζεται σε δεδομένα που μπορεί να είναι μεροληπτικά. Η υπερβολική εμπιστοσύνη σε αυτά μπορεί να οδηγήσει σε λάθη που κοστίζουν. Λανθασμένες αναλύσεις φέρνουν κακές επιχειρηματικές αποφάσεις και ενισχύουν, συχνά αθέλητα, προκαταλήψεις που περνούν απαρατήρητες.

Πολλοί μιλούν και για τα ηθικά και νομικά ζητήματα. Η υπερβολική εμπιστοσύνη στην AI για αποφάσεις HR ή για την επεξεργασία δεδομένων μπορεί να οδηγήσει σε νομικά προβλήματα, ηθικές παραβάσεις και απώλεια εμπιστοσύνης από πελάτες και εργαζόμενους.

Η πλήρης αυτοματοποίηση, τέλος, μπορεί να προκαλέσει αποξένωση. Πόσες φορές προσπαθούμε να επικοινωνήσουμε με μια εταιρεία και καταλήγουμε μπλεγμένοι σε έναν λαβύρινθο επιλογών; «Πατήστε 1 για αυτό, 2 για το άλλο…». Η μειωμένη ανθρώπινη αλληλεπίδραση οδηγεί σε χαμηλότερη ικανοποίηση. Πόσες φορές έχουμε αναστενάξει με αυτά τα μενού, ζητώντας απεγνωσμένα έναν άνθρωπο για να κάνουμε απλώς τη δουλειά μας;

Δεν είναι η πρώτη φορά που ο άνθρωπος αναπτύσσει εξάρτηση από μια εύκολη και πάντα διαθέσιμη τεχνολογία. Το έχουμε ξαναζήσει πολλές φορές στην ιστορία.

Η λύση σίγουρα δεν είναι να απορρίψουμε την AI, αλλά να τη χρησιμοποιούμε με σύνεση. Η τεχνητή νοημοσύνη πρέπει να είναι εργαλείο και όχι υποκατάστατο του ανθρώπου. Είναι σημαντικό να διατηρούμε την ανθρώπινη εποπτεία , ακόμη κι αν αυτό έχει αυξημένο κόστος.

Ας μην καταλήξουμε η AI να γίνει ο κολλητός μας φίλος και ξεχάσουμε πώς είναι να δημιουργούμε, να σκεφτόμαστε και να συνδεόμαστε μεταξύ μας.

Αθανασόπουλος Γιάννης, ΜΒΑ
Corporate Trainer | EMCC Senior Trainer | Developer