Αναποφασιστικότητα τέλος για τα παιδιά
Την κολλητή μου την έλεγαν μπαμπέσα και εμένα αναποφάσιστο! Δε θα επιχειρηματολογήσω για τη Δανάη και για το αν ή κατά πόσο ήταν μπαμπέσα, αλλά θα μιλήσω για την αποφασιστικότητα μου.
Η έγνοια μου
Πάντα καθυστερούσα να πάρω μια απόφαση, γιατί δεν ήθελα να κάνω λάθος και να πάρω μια λανθασμένη απόφαση, οπότε το έψαχνα. Το έψαχνα μάλιστα τόσο πολύ, που απέκτησα και τη φήμη του αναποφάσιστου.
Κατ’ επέκταση
Από την παρατεταμένη ανάλυση και σκέψη, έφτανα σε σημείο να λιγοστεύουν οι επιλογές και, όσο λιγόστευαν τόσο φοβόμουν να μην κάνω λάθος. Όσο δεν αποφάσιζα, οι καταστάσεις άλλαζαν και τελικά έφτανα να μην έχω επιλογές, αλλά διλήμματα, μέχρι που κάποια στιγμή η τελική απόφασή μου ήταν απλά μονόδρομος.
Μήπως δεν προσπαθούσα
Και βέβαια έκανα φιλότιμες προσπάθειες! Ρώταγα κόσμο, να μου πουν την άποψή τους και τι θα έκαναν αυτοί στη θέση μου. Όπως μπορείτε να υποθέσετε, άκουγα το μακρύ και το κοντό του καθένα. Κάνε εκείνο, κάνε το άλλο, πάρε και μια τρίτη άποψη, «ρώτα και τη θεία σου, τη Ρούλα, ξέρει αυτή, έχει πάει και πανεπιστήμιο!»…
Ο κάθε ερωτώμενος –καλοπροαίρετα φαντάζομαι- μου έλεγε την άποψή του σύμφωνα με τη δική του οπτική, χωρίς όμως να το βλέπει από τη δική μου πλευρά.
Τι ήθελα;
Εδώ που τα λέμε ούτε κι εγώ ήξερα τι ήθελα! Ούτε στόχο είχα! Ήθελα και να είμαι το καλό παιδί, και να μην δυσαρεστήσω κανέναν, και να κάνω ό,τι ήταν καλύτερο για εμένα, και να κάνω κάτι έξυπνο ή πρωτοποριακό… Τι κάνεις Γιάννη; Κουκιά σπέρνω, και ό,τι έσπειρες θα θερίσεις. Και θέριζα ανέμους και λανθασμένες αποφάσεις.
Μυστικό
Για να πω την αλήθεια μου, αν μου άρεσε κάποια άποψη, την υιοθετούσα με περηφάνια σκεπτόμενος πόσο καλός ήμουν… μετά όμως άκουγα μια άλλη άποψη, καλύτερη από την προηγούμενη και ξανα-άλλαζα άποψη και ο φαύλος κύκλος συνεχιζόταν!
Αποτέλεσμα;
Οι καταστάσεις συχνά με προσπερνούσαν και ήμουν έρμαιο των άλλων. Και αν καμιά φορά έπαιρνα μια απόφαση, κανείς δεν με πίστευε, καθώς ήταν σίγουροι ότι η άποψή μου θα άλλαζε μετά από λίγο. Άδικο δεν είχαν, να το ομολογήσω!
Όταν ήξερα ξεκάθαρα τι ήθελα να κάνω, υπήρξαν φορές που έπαιρνα μόνος μου αποφάσεις. Μπερδευόμουνα στις αποφάσεις που δεν ήμουν σίγουρος τι ήθελα.
Μεγάλωσα και μαζί… μεγάλωσε και αναποφασιστικότητα;
Πέρασαν τα χρόνια. Τελείωσα το λύκειο, μπήκα στο πανεπιστήμιο, βγήκα από το πανεπιστήμιο, και ακόμα έψαχνα να βρω τον τρόπο, για να λαμβάνω τις σωστές αποφάσεις κάτω από όλες τις καταστάσεις. Μέχρι που κατάλαβα ότι η απόφαση μπορεί να είναι σωστή, δεδομένων των συνθηκών και τηρουμένων των αναλογιών. Δηλαδή, αν κάτι άλλαζε στη συνθήκη, η σωστή απόφαση μπορεί να γυρίσει και γίνει η χειρότερη επιλογή. Άρα τι έψαχνα; Πώς παίρνουμε τελικά αποφάσεις;
Παραδοχή
Ξεκινάω με την παραδοχή, ότι μια απόφαση μπορεί να είναι και σωστή, όταν την πάρεις. Μετά, αν αλλάξουν τα πράγματα, θα πρέπει να είσαι τόσο παρατηρητικός όσο και ευέλικτος, ώστε να κάνεις διορθωτικές κινήσεις.
Και μετά από πολλές αποτυχίες κατέληξα σε ένα τρίπτυχο… Το πώς, θα σας το εξιστορήσω μετά.
Το 3πτυχο του theYmodel™ επιγραμματικά…
Στόχος
Τι πραγματικά θέλω να πετύχω; Να γνωρίζω για ποιο δικό μου λόγο θέλω να κάνω αυτό που θα κάνω. Να συνειδητοποιήσω το απότοκο όφελος που θα έχω. Είναι δικός μου ο στόχος ή το κάνω γιατί το θέλει ή το ζητάει κάποιος άλλος;
Πλαίσιο
Ποιος άλλος είναι εκεί στο κάδρο της απόφασής μου; Και ο κόσμος που επηρεάζεται, σε τι κατάσταση είναι; Ποιος είναι ο χρόνος και ο τόπος τους οποίους θα υλοποιηθεί η απόφασή μου; Ποιο είναι το περιβάλλον;
Κόστος & Όφελος
Τι έχω να χάσω και τι έχω να κερδίσω; Πόσο σημαντικό είναι αυτό που κερδίζω και πόσο αυτό που θα χάσω; Τι εναλλακτικές έχω;
Συνέπειες;
Απλά και μετρημένα. Δεν λέω ότι είναι εύκολο κανένα από τα τρία βήματα (ειδικά όταν θες να εμβαθύνεις), αλλά τουλάχιστον έχω έναν οδηγό, ένα μοντέλο, να με καθοδηγεί σε μια αξιολόγηση που, για εμένα, θα είναι σωστή… Και μετά, θα αποφασίσω.
Γιατί theΥmodel™;
Δύο οι βασικοί λόγοι: 1ος γιατί απλά στα Αγγλικά το όνομά μου ξεκινάει με Y και 2ον γιατί το Υ ακούγεται σαν why, δηλαδή το «γιατί να πάρω αυτή την απόφαση».
Όπως πάντα πολύ απλά και εκεί που δεν το περίμενα…
Είχα αντιληφθεί ότι πλέον λάμβανα αποφάσεις εύκολα και μπορούσα να αιτιολογήσω την άποψή μου σε όποιον με ρώταγε. Απλά δεν είχα συνειδητοποιήσει τον τρόπο με τον οποίο σκεφτόμουν.
Σε κάποιο NLP Training λοιπόν, πριν από τρία χρόνια, με ρωτάει ένας κύριος κατά τη διάρκεια της διαδικασίας πιστοποίησης που ορίζει το NLP University: «Γιάννη, με ποιον τρόπο αξιολογείς μια κατάσταση, πριν αποφασίσεις;» Και απαντώ: «Μέσα από ένα τρίπτυχο που απαντά στα εξής τρία απλά ερωτήματα: 1ον Ποιος είναι ο στόχος μου 2ον Ποιο είναι το πλαίσιο και 3ον Τι έχω να κερδίσω και τι μπορεί να χάσω».
Εκείνη τη στιγμή γυρίζω και κοιτάω τη Μαριάννα, η οποία μου λέει: «Συνειδητοποίησες τι είπες;» … και κάπως έτσι και εκεί γεννήθηκε και κατοχυρώθηκε το theYmodel™.
Side-effects του theYmodel™ για τα παιδιά και την αναποφασιστικότητα
1ο βασικό πλεονέκτημα είναι ότι μπορεί το παιδί να έχει έναν οδηγό, για να μπορεί να κάνει την κατάλληλη αξιολόγηση πριν πάρει μια απόφαση.
2ο πλεονέκτημα, καθώς οι καταστάσεις αλλάζουν, θα μπορεί με τον ίδιο οδηγό να κάνει επαναξιολόγηση της απόφασής του, και
3ο πλεονέκτημα, όταν εκθέτοντας την απόφασή του κάποιος ασκήσει κριτική, να μην φοβηθεί, να μη δικαιολογηθεί, αλλά να στηρίξει την άποψή του γνωρίζοντας ό,τι τον οδήγησε στη συγκεκριμένη απόφασή του.
Σύσταση
Ας μιλήσουμε στα παιδιά μας για το theYmodel™ και ας τα εκπαιδεύσουμε. Απλά να γνωρίσουν έναν τρόπο να αξιολογούν μια κατάσταση, να αναγνωρίζουν τι θέλουν και να μπορούν να εκτιμήσουν το πλαίσιό τους.
Ίσως το σημαντικότερο, να εκπαιδευτούν σε έναν τέτοιο τρόπο σκέψης, σε ένα τέτοιο mindset, ώστε να ενισχυθεί και να ενδυναμωθεί η προσωπικότητά τους.
Έτσι, όταν κάποιος του πει «κακώς το έκανες αυτό», να μην αμφισβητήσει τον εαυτό του και να μην προσπαθήσει να απολογηθεί. Αντίθετα, να μπορέσει να απαντήσει με αυτοπεποίθηση και ευγένεια: «Θέλετε να σας αιτιολογήσω τους λόγους που με οδήγησαν στην απόφασή μου;», και απλώς να συνεχίσει την κουβέντα. Με τον τρόπο αυτόν το παιδί, όχι μόνο θα σταθεί στο ύψος του απέναντι σε μια επικριτική στάση, αλλά θα πιστέψει στον εαυτό του και θα αποστομώσει με την ωριμότητά του!
Αθανασόπουλος Γιάννης MBA
NLP Master Trainer - Business Coach - Developer
1η δημοσίευση : https://www.projectparenting.gr/psixologia/anapofasistikotita-telos-gia-ta-paidia/